Rusya’dan Türkiye ve Avrupa’ya doğal gaz taşıyacak TürkAkım doğal gaz boru hattı projesinin açılışı için İstanbul’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in katılımıyla düzenlenmesi planlanan törene bir aydan az bir zaman kaldı.
Projenin son durumuna ilişkin açıklamalarda bulunan TürkAkım Proje Sözcüsü Aslı Esen, yıl bitmeden hattın doğal gaz akışına hazır hale geleceğini ifade etti.
Esen, hattın Rusya’nın Anapa kentinden başlayıp Karadeniz’in altından ilerleyerek Türkiye’nin Trakya kıyısından karaya çıkacağını anımsatarak, “935 kilometre uzunluğundaki deniz altı hatlar, Kasım 2018’de törenle tamamlanmıştı. Aynı şekilde Anapa kara çıkışı tesisinin yapımı bitti. Kıyıköy alım terminalinin yapımında da yüzde 99 eşiğini aştık. Boru hattını işletmeye alma çalışmaları devam ediyor. Sözü geçen üç bölüm de artık birbirine bağlanmış ve doğal gazla doldurulmuş bulunuyor.” diye konuştu.
Hükümetlerarası anlaşmanın 10 Ekim 2016’da imzalanmasından sonra projenin büyük bir hızla ilerlediğini ifade eden Esen, “TürkAkım aslında teknolojik olarak son derece zorlu bir proje. Toplam 1870 kilometre uzunluğundaki deniz hatları, 2 bin 200 metreye ulaşan derinliklere döşendi. Dolayısıyla TürkAkım, bugüne dek denizde bu derinliklerde inşa edilen en büyük boru hattı projesi oldu.” dedi.
Esen, projenin en zorlu etabının, Karadeniz’in Rusya kıyısı yakınında derinliğin 30 metreden birden bire 1500 metreye indiği kıtasal yamaç adı verilen eğimin katedilmesi olduğunu dile getirerek, “Bu denli güç bir projenin hızlı ve sağlıklı bir şekilde hayata geçirilebilmesi, 6 bini aşkın çalışanın uzmanlığı sayesinde oldu. Elbette dünyanın en büyük inşaat gemisi Pioneering Spirit’in teknolojik donanımının da bunda büyük payı var.” değerlendirmesinde bulundu.
Deniz kesiminin yapımında çeper kalınlığı 39 millimetre olan, 81,3 santimetre çapında ve 12,2 metre uzunluğundaki borulardan 153 bin adet kullanıldığını anlatan Esen, projeyi oluşturan iki hattın toplam kapasitesinin 31,5 milyar metreküp olduğunu ve bunun da 15 milyon hanenin yıllık doğal gaz talebini karşılayabileceğini söyledi.
Ağaç kaybı telafi ediliyor
Esen, Kıyıköy alım terminalinin inşaatından kaynaklı ağaç kaybının telafisi için de çalışmaların yürütüldüğünü belirterek, “Proje sahası, Kıyıköy’ün orman arazisinin binde birinden daha küçük bir alanı kaplıyor. Orman Müdürlüğü raporlarına göre, 23 bin 562 olarak kaydedilen ağaç kaybının telafisi için 119 hektarlık bir alanda bire beş oranında ağaçlandırma yaptık. Bunun yanında inşaatın başlamasından önce 3 bin hayvan uzmanlarca taşınarak sahadan uzaklaştırıldı, endemik bitki türlerinin tohumları toplanarak Ankara Gen Bankası’na gönderildi.” diye konuştu.
Rusya Devlet başkanı Vladimir Putin, 8 Ocak’ta Türkiye’ye geliyor. Putin, TürkAkım projesinin açılışına katılacak.
Sırbistan ayağı tamamlandı
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksander Vucic, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Soçi’deki görüşmesinde TürkAkımın doğalgaz boru hattının Sırbistan’daki ayağının bitirildiğini söyledi.
Putin’den Bulgaristan’a ‘TürkAkım inşaatını yavaşlatıyorlar’ tepkisi
Rusya Devlet Başkanı Putin, “Eğer Bulgaristan projeyi gerçekleştirmek istemiyorsa, Güney Avrupa’da fırsatlarımızı gerçekleştirecek farklı yollar buluruz.” dedi.
TürkAkım boru hattının inşasıyla ilgili Bulgaristan’a yönelik eleştirilerde bulunan Putin, şunları kaydetti:
“Bulgaristan, Rus gazının Türkiye üzerinden Bulgaristan’a sevk edilmesi için Rusya’ya sağladığı güvencelere ve ilettiği taleplerine rağmen, ne kadar üzücü ve garip dursa da projenin inşaatını kasıtlı bir şekilde erteliyor. TürkAkım’ın Bulgaristan’daki inşaatına dair nasıl uygulanacağını göreceğiz. Eğer Bulgaristan projeyi gerçekleştirmek istemiyorsa, Güney Avrupa’da fırsatlarımızı gerçekleştirecek farklı yollar buluruz.”
TürkAkım Projesi, Rusya doğal gazının Karadeniz üzerinden Türkiye’ye taşınması için inşa ediliyor.
Boru hattından yılda 31 milyar metreküp gaz taşınacak. Türkiye, TürkAkım Projesi ile yılda 15 milyar metreküp doğalgaz alacak. Geriye kalan doğalgaz da Avrupa’ya ihraç edecek.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 8 Ocak’ta TürkAkım doğalgaz boru hattı açılışı için İstanbul’da bir araya gelecek.
TürkAkım, Rusya’daki dev doğalgaz rezervlerini doğrudan Türkiye’nin doğalgaz dağıtım şebekesine bağlıyor.
Türkiye, Güney ve Güneydoğu Avrupa için güvenilir bir enerji kaynağı yaratıyor.
Boru hattı sisteminin deniz kesimi, Karadeniz’den birbirine paralel ilerleyen iki hattan oluşuyor.
Boru hatları Rusya kıyısındaki Anapa kenti yakınlarında başlayıp Trakya’daki Kıyıköy beldesinde Türkiye kıyısına çıkıyor.
TürkAkım’da iki boru hattı da doğal gazla dolduruldu
Rus enerji şirketi Gazprom, TürkAkım projesi kapsamında inşa edilen her iki boru hattının da doğal gazla doldurulduğunu bildirdi.
Gazprom’dan yapılan açıklamada, TürkAkım boru hattına doğal gaz temin edecek Rusya’nın Anapa kentinde bulunan Russkaya Kompresör İstasyonunun faaliyete hazır olduğu belirtildi.
Açıklamada, Russkaya Kompresör İstasyonu’ndan, Türkiye’nin Trakya kıyısındaki Kıyıköy’de yer alan alım terminaline kadar uzanan iki boru hattının doğal gaz dolum işleminin tamamlandığı kaydedildi.
Rus gazını Türkiye ve Avrupa’ya taşıyacak TürkAkım doğal gaz boru hattı, her biri yıllık 15,75 milyar metreküp kapasiteye sahip iki hattan oluşuyor. Projenin yıl sonuna kadar tamamlanarak faaliyete geçmesi planlanıyor.
TürkAkım Projesi hakkında
En az 50 yıl boyunca faaliyet gösterecek şekilde tasarlanan proje için hükümetler arası anlaşma, eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ve Rus Enerji Bakanı Aleksandr Novak tarafından 10 Ekim 2016’da imzalandı.
TürkAkım, her biri yıllık 15,75 milyar metreküp kapasiteye sahip iki hattan oluşacak. Projede birinci hattan gelecek 15,75 milyar metreküplük doğal gaz, Rusya’nın Anapa kentinden Kıyıköy’e taşınacak. Kıyıköy’deki alım terminalinin tamamlanmasıyla yıl sonunda ilk gazın Türkiye’ye gönderilmesi hedefleniyor. Proje kapsamındaki ikinci hat üzerinden gönderilecek aynı miktardaki doğal gaz ise Türkiye’den Avrupa’ya ulaşacak.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin ilk kalkınma planı olan 2019-2023 dönemini kapsayan On Birinci Kalkınma Planı’nda da TürkAkım projesinin, Türkiye sorumluluğunda bulunan kısmını oluşturan TürkAkım Kara Kısmı-1 Doğal Gaz Boru Hattı Projesi’nin tamamlanması hedefler arasında yer almıştı.
Adım adım TürkAkım
İlk olarak 25 Mayıs 2014’te Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “Güney Akım’ı Avrupa Birliği (AB) üyesi olmayan bir ülkeden geçiririz” açıklamasıyla gündeme gelen proje, Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak ve eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak tarafından imzalandı.
Putin’in, 1 Aralık 2014’te Türkiye-Rusya Üst Düzeyli İşbirliği Konseyi Toplantısı’na katılmak için geldiği Türkiye’de, Güney Akım’ı iptal ettiklerini açıklamıştı.
Bu açıklamalar üzerine eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ise 11 Aralık’ta projeyi “Türk Akımı” olarak isimlendirmiş ve projenin sadece bir geçiş projesi olmayacağını, söz konusu gazın Avrupa’ya Türkiye üzerinden dağıtılacağını duyurmuştu.
Projede teknik çalışmalara ilk olarak Şubat 2015’te başlandı. Gazprom, 22 Haziran 2015’te Türkiye’nin projenin deniz altından ilerleyecek kesimine ilişkin mühendislik çalışmalarının yürütülmesine izin verdiğini bildirdi ve 26 Haziran 2015’te boru hattı güzergahının deniz kısmının araştırması tamamladı.
Uçak kriziyle proje rafa kaldırıldı
Türk hava sahasını ihlal eden Rus uçağının, 24 Kasım 2015’te düşürülmesinin ardından, TürkAkım projesi aralık ayında karşılıklı yapılan açıklamalarla rafa kaldırıldı.
Rus Devlet Başkanı Putin’in 8 Haziran 2016’da TürkAkım’a ilişkin yaptığı açıklamalar projenin yeniden canlanma ihtimalini kuvvetlendirdi. Putin, Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesinden vazgeçmediklerini belirterek, “Türkiye ile bazı siyasi sorunlarımız var. Ayrıca, Avrupa Komisyonunun, söz konusu proje için konumunun netleşmesi gerekiyor. Şu an böyle bir netlik söz konusu değil.” değerlendirmesinde bulundu.
Putin’in bu açıklamasından sonra 14 Haziran 2016’da Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Milli Günü dolayısıyla Putin’e kutlama mesajı gönderdi. Bu mesajın ardından ilişkilerde yumuşama ve ılımlı diplomatik ilişkilerin başladığı bir döneme girildi. 28 Haziran 2016’da Gazprom Sözcüsü Sergey Kupriyanov, TürkAkım projesi görüşmelerine yeniden başlanması için hazır olduklarını belirtti.
Karşılıklı atılan adımların ardından 29 Temmuz 2016’da Rusya Enerji Bakanı Novak, TürkAkım projesi kapsamında Türkiye ile görüşmelerin yeniden başladığını açıkladı.
Yapılan anlaşmalar ve atılan imzaların ardından Allseas şirketine ait dünyanın en büyük inşaat gemisi “Pioneering Spirit”, 7 Mayıs 2017’de İstanbul Boğazı’ndan geçerek Karadeniz’e girdi, 23 Haziran 2017’de de Putin geminin çalışmalarını resmen başlattı.
Eylül 2017’de Türkiye’deki Doğal Gaz Alım Terminali inşaatı için Petrofac şirketiyle sözleşme imzalandı. Petrofac da Türkiye’nin önde gelen inşaat şirketlerinden Tekfen ile ana alt yüklenici sözleşmesine imza attı.
TürkAkım’ın derin sulardaki kısmını döşemek üzere 40 milletten 562 kişinin görev yaptığı Pioneering Spirit, yaklaşık 10 aylık yolculuğunun ardından 30 Nisan 2018’de Türkiye kıyısına ulaştı.
20 Haziran 2018’de tekrar Karadeniz’e giriş yapan Pioneering Spirit gemisi, boru döşeme donanımının test edilmesi gibi hazırlık çalışmalarının ardından projenin ikinci hattının inşatına başladı.
Kaynak: TRT Haber, AA
