Çin, İsveç vatandaşı kitap yayıncısı Gui Minhai’yi “yasa dışı yollarla yabancı ülkelere istihbarat sağlama” suçlamasıyla 10 yıl hapis cezasına çarptırdı.
Gui, 2015 yılında Tayland’da tatil yaparken kaybolmuştu daha sonra Çin’de gözaltında tutulduğu ortaya çıkmıştı. Gui o tarihten bu yana birkaç defa gözaltına alınıp serbest bırakıldı.
56 yaşındaki yayıncı Gui son olarak 2018 yılında Pekin’e giderken gözaltına alındı.
Gui, Çin Komünist Parti liderlerinin özel yaşamlarıyla ilgili kitaplar yayımlamıştı.
Gui, Hong Kong’taki kitapçının beş sahibinden biriydi. Beş kişi de 2015’te kaybolmuş ama farklı zamanlarda serbest bırakılmışlardı, gözaltında tutulan tek isim Gui’ydi.
Gui hakkındaki hapis kararı Çin’in Ningbo eyaletindeki mahkemede açıklandı. Gui beş yıl siyasi haklarından da mahrum edildi ve temyiz hakkı bulunmadığı belirtildi.
Mahkeme, Gui’nin 2018 yılında yeniden Çin vatandaşlığına girdiğini söyledi. Gui Minhai’nin İsveç vatandaşlığını koruyup korumadığı bilinmiyor ama Çin çifte vatandaşlığı tanımıyor.
Tayland’da 2015 yılında kaybolan Gui’nin Çin istihbarat yetkilileri tarafından kaçırıldığı iddia edilmişti.
Çinli yetkililer ise Gui ile kitapçının diğer sahipleri dört kişinin hepsinin Çin’e gönüllü olarak gittiklerini söylemişti.
Gui sorguda, 10 yıldan uzun bir süre önce ölümle sonuçlanan bir trafik kazasına karıştığını itiraf etti. Gui’nin destekçileri bu itirafın zorla yaptırıldığını söylüyor.
İki yıl hapis yatan Gui, serbest kaldıktan aylar sonra 2018’de iki İsveçli diplomat ile Pekin’e seyahat ederken yeniden gözaltına alındı.
Çin daha sonra Gui ile yapılan röportajın yer aldığı bir video yayınladı. Videoda Gui, İsveç’i davasını “sansasyonel hale getirmekle” suçladı.
Uluslararası Af Örgütü dahil birçok insan hakları kuruluşu, röportajda Gui’nin “iftiraya zorlandığını gösteren işaretler bulunduğu” uyarısını yaptı. Çin’de şüphelilerin bu tip ‘itiraf’ videolarının yayınlanması oldukça sık görülen bir durum.
