Cumhuriyetçi Senatör Marco Rubio tarafından sunulan ve Kongrenin her iki kanadından da geçen “Hong Kong İnsan Hakları ve Demokrasi Yasası” başlıklı tasarı, Cumhuriyetçi ve Demokrat Partiden tam destek aldı.
ABD basınında yer alan haberlerde, Başkan Trump tarafından büyük ihtimalle imzalanacak olan tasarı, Hong Kong’daki gösterilerde uygulanan şiddet ve insan hakları ihlallerinden sorumlu olan Çinli yetkililere yaptırım uygulanmasını öngörüyor.
Ayrıca, ABD Dışişleri Bakanlığından Hong Kong’un özerklik statüsünde değişim olup olmadığına ilişkin yılda en az bir kere rapor istenirken, Hong Kong ve ABD arasında özel ticaret ilişkisi kurulması çağrısında bulunuluyor.
Çin’den tepki
Öte yandan söz konusu tasarıya tepki gösteren Çin yönetimi, Trump’tan ilgili yasa tasarısını veto etmesini istedi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Geng Shuang, düzenlediği basın toplantısında, yasa tasarısının hem Çin’in Hong Kong’daki hem de ABD’nin çıkarlarını baltaladığını söyledi.
ABD’yi Çin’in iç işlerine müdahale etmekle suçlayan Geng, “ABD’yi çok geç olmadan bu tasarının kanun haline gelmesini önleyerek, yanlışlarını durdurmaya ve Çin’in iç işlerine karışmamaya çağırıyoruz. ABD yanlış hamleler yapmaya devam ederse Çin kesinlikle güçlü önlemler alacaktır.” ifadesini kullandı.
Protestoların gelişimi
Hong Kong yönetimi, “Şüphelilerin Çin ana karası, Çin’in Makao Özel İdari Bölgesi ve Tayvan’a iadesini kolaylaştıran” yasa tasarısını 3 Nisan’da parlamentoya sunmuştu.
Tasarının, Hong Kong’un özerk yönetim yapısı ve yargı bağımsızlığını zedeleyerek kenti, Çin merkezi yönetiminin güdümüne sokacağını düşünen muhalefet, haziran başında kentte büyük kitlesel protestolar başlatmıştı.
Protestoların gün geçtikçe şiddetini artırması üzerine Hong Kong Baş Yöneticisi Carrie Lam, temmuzda tasarının “öldüğünü” açıklamış, gösterilerin sürmesi üzerine 4 Eylül’de tasarının geri çekileceğini duyurmuştu.
Tasarı, 23 Ekim’de resmen geri çekilmesine rağmen protestocular, “demokratik reform” talepleriyle eylemleri sürdürme kararı almıştı.
Göstericiler, tasarını geri çekilmesiyle protestoların “ayaklanma” olarak adlandırılmasına son verilmesini, polis şiddetinin soruşturulması için bağımsız komisyon kurulmasını, tutuklanan protestoculara af çıkarılmasını ve kentte siyasi reform sürecinin yeniden başlatılmasını içeren 5 talep öne sürüyor.
Kaynak: AA
