PISA Araştırması, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından 15 yaş grubundaki öğrencilerin kazandıkları bilgi ve becerileri değerlendiren ve 3’er yıllık periyotlarla yapılan uluslararası bir araştırma programı.
Araştırma, 15 yaş grubunda örgün eğitime devam eden öğrencilerin matematik okuryazarlığı, fen okuryazarlığı ve okuma becerilerini değerlendirmek ve ülkeleri karşılaştırabilmek için yapılıyor.
Türkiye PISA araştırmasına 2003’ten bu yana katılıyor. PISA araştırmasına 2003 yılında 41, 2006 yılında 57, 2009 ve 2012 yıllarında 65, 2015 yılında ise 72 ülke katılım gösterdi. Bugün açıklanan PISA 2018 araştırmasına ise 79 ülke katıldı.
PISA’da 2015’e göre puanlar yükseldi
Türkiye’nin okuma becerileri alanında 2015 yılında 428 olan ortalama puanı, 2018 yılında 38 puanlık artışla 466’ya yükseldi. 2015 yılında 420 olan ortalama matematik puanı 34 puanlık artışla 454’e çıktı.
Benzer şekilde 2015 yılında 425 olan ortalama fen puanı 43 puanlık artışla 468’e yükseldi. 3 alanda da puanların 2015 yılına göre yükseldiği PISA 2018 sonuçlarında en büyük iyileşme fen okuryazarlığında elde edildi.
Türkiye tüm OECD ülkeleri içerisinde her 3 alanda da puanlarını istatistiksel olarak anlamlı artıran 3 ülkeden birisi oldu. Ayrıca Türkiye, matematik ve fen puanlarını OECD ülkeleri içerisinde en çok artıran birinci ülke, okuma puanını en çok artıran ikinci ülke oldu.
Sıralama yükseldi
PISA 2018 araştırmasına katılan ülke sayısı, PISA 2015 araştırmasına göre artmasına rağmen Türkiye her 3 alanda ülke sıralamasında daha üst sıralarda yer aldı.
PISA 2015 araştırmasında okuma becerilerinde 50’nci sırada yer alan Türkiye, PISA 2018 araştırmasında 40’ıncı sıraya yükseldi. PISA 2015 araştırmasında matematik okuryazarlığında 50’nci sırada yer alan Türkiye, PISA 2018 araştırmasında 42’nci sıraya yükseldi.
PISA 2015 araştırmasında fen okuryazarlığında 54’üncü sırada yer alan Türkiye, PISA 2018 araştırmasında 39’uncu sıraya yükseldi.
Sıralamada en büyük iyileşme fen okuryazarlığında elde edildi. PISA 2015 sıralamasında üç alanın en düşük sırasında yer alan fen okuryazarlığı, PISA 2018 araştırmasında üç alanın en üst sırasında yer aldı.
Türkiye’nin ortalama fen puanı 2006’den bu yana en yüksek düzeyinde
PISA 2018 sonuçlarına göre okuma becerileri alanında ülkelerin aldığı puanlar 340 ile 555 arasında değişti. 79 ülkenin bu alandaki ortalama puanı 453 olarak gerçekleşti. Türkiye bu alanda ortalamanın üzerinde aldığı 466 ortalama puanı ile katılan ülkeler arasında 40’ıncı sırada yer aldı.
PISA 2018 sonuçlarına göre matematik okuryazarlığı alanında ülkelerin aldığı puanlar 325 ile 591 arasında değişti. 79 ülkenin bu alandaki ortalama puanı 459 olarak gerçekleşti. Türkiye bu alanda 454 ortalama puan ile katılan ülkeler arasında 42’nci sırada yer aldı.
OECD ülkeleri içerisinde okuma puanını en çok artıran ikinci ülke olan Türkiye’nin ortalama matematik puanı 2003’den bu yana en yüksek düzeyine ulaştı.
PISA 2018 sonuçlarına göre fen okuryazarlığı alanında ülkelerin aldığı puanlar 336 ile 590 arasında kayıtlara geçti. 79 ülkenin bu alandaki ortalama puanı 458 olarak gerçekleşti.
Türkiye bu alanda ortalamanın üzerinde aldığı 468 ortalama puanı ile katılan ülkeler arasında 39’uncu sırada yer aldı. Böylece, Türkiye’nin ortalama fen puanı 2006’den bu yana en yüksek düzeyine ulaştı.
Temel yeterlilik düzeylerindeki öğrenci oranları arttı
PISA araştırmasında her 3 alanda farklı seviyelerde yeterlilikler ölçüldü. PISA 2018 sonuçları 2015 sonuçları ile karşılaştırıldığında temel düzey becerilerdeki öğrenci oranları arttı.
Yeterlilik düzeylerindeki en fazla iyileşme yüzde 19,2’lik oranla fen okuryazarlığında kaydedildi. Her 3 alanda da temel ve üst yeterlilik düzeylerindeki artış oranları, artık Türkiye’nin PISA araştırmalarında iyileştirme evresine girdiğini gösteriyor.
Okuma becerileri alanında sosyoekonomik düzeyin etkisi az
PISA araştırmalarında her dönem bir alan, ağırlıklı alan olarak belirlenip daha detaylı analizler yapılıyor. PISA 2018 araştırmasında okuma becerileri alanı ağırlıklı alan olarak belirlendi.
Bu kapsamda araştırmaya katılan 79 ülkenin okuma becerileri alanı ortalama puanları ile bu puanların öğrencilerin sosyoekonomik düzeyleriyle açıklanma oranları araştırıldı.
OECD ülkelerinde sosyoekonomik düzeyin okuma becerileri puanlarını açıklama oranı ortalaması yüzde 12 iken Türkiye’de bu oran yüzde 11,4 olarak hesaplandı.
Bu sonuç, Türkiye’nin OECD ülkelerine kıyasla öğrencilerin sosyoekonomik düzeylerinin okuma becerileri üzerinde daha az etkili olduğunu, bir diğer deyişle Türkiye’de okuma becerileri alanında eğitimde eşitliğin OECD ortalamasının üzerinde olduğunu gösterdi.
Ortalama puanlar OECD ortalamasının üzerinde
79 ülkenin katıldığı PISA 2018 sonuçlarına göre okuma becerileri alanında 79 ülkenin ortalama puanı 453, 37 OECD ülkesinin ortalama puanı ise 487 olarak gerçekleşti.
PISA 2018 araştırmasına katılan fen liseleri, sosyal bilimler liseleri ve Anadolu liselerinin bu alanda ortalama puanları sırasıyla 583,4; 516,8 ve 495 olarak kayıtlara geçti.
Matematik okuryazarlığı alanında ise 79 ülkenin ortalama puanı 459, 37 OECD ülkesinin ortalama puanı ise 489 oldu. PISA 2018 araştırmasına katılan fen liseleri, sosyal bilimler liseleri ve Anadolu liselerinin bu alanda ortalama puanları sırasıyla 593,9; 490,1 ve 484,9 olarak ölçüldü.
Fen okuryazarlığı alanında da 79 ülkenin ortalama puanı 458, 37 OECD ülkesinin ortalama puanı ise 489 olarak belirlendi. PISA 2018 araştırmasına katılan fen liseleri, sosyal bilimler liseleri ve Anadolu liselerinin bu alanda ortalama puanları sırasıyla 584,9; 512,7 ve 498,6 olarak gerçekleşti. Böylece fen, sosyal bilimler ve Anadolu liselerinin ortalama puanları OECD ortalamasının üzerinde çıktı.
15 yılda öğrenci sayısı arttığı halde iyileşme sağlayan tek OECD ülkesi
OECD’nin PISA 2018 raporuna göre Türkiye, 2003 ile 2018 yılları arasında 15 yaş grubu öğrenci sayısı çok büyük oranda arttığı halde her üç alanda da iyileşmenin yaşandığı tek ülke oldu. Bu kapsamda, Türkiye’nin geçen 15 yıldaki eğitim performansının toplamda iyileştiği görüldü.
Kaynak: AA
