Roket saldırıları, virüs salgını, skandallar ve doğal afetler…
2019 yılındaki krizlerden yorgun çıkan dünya, 2020 yılına adeta soluklanmadan girdi.
İşte yılın ilk 30 gününde yaşanan uluslararası krizler:
Yeni yıla nükleer tehditle merhaba
2020’nin ilk korkutucu açıklaması, Kuzey Kore Devlet Başkanı Kim Jong-un’dan geldi.
ABD ile uzlaşma çabaları bir adım ileri, iki adım geri giden Kim, ülkesinin geliştirdiği yeni stratejik silahları yakında tüm dünyanın göreceğini söyledi.
Kuzey Kore’nin kıtalararası balistik füze (ICBM) denemeleri şimdilik rafta, ancak Kim için ABD’nin Güney Kore ile atacağı her adım dünyayı o denemelere bir adım daha yaklaştırıyor.
ABD ile İran’ı savaşın eşiğine getiren saldırı
ABD’nin İran’a uyguladığı ambargo ve Hürmüz Boğazı’ndaki gerginlikler nedeniyle iki ülke arasındaki tansiyon halihazırda yüksekti.
Ancak 2020’nin ilk haftasında Irak’ta düzenlenen bir saldırı, o gerginliği savaş ilanına çevirdi.
İran Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi örgütünün Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis, Irak’ın başkenti Bağdat’ta havaalanına düzenlenen füze saldırısında öldürüldü.
ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, saldırı talimatını ABD Başkanı Donald Trump’ın verdiğini duyurdu.
Trump ise, Sülaymani’nin öldürülmesinin ardından sosyal medya hesabından Amerikan Bayrağı paylaştı.
İranlı liderlerden Trump yönetimine tehdit mesajları yağarken, Süleymani’nin cenazesinde çıkan izdihamda onlarca kişi hayatını kaybetti.
İran’dan ABD üslerine misilleme saldırısı
İran’ın Kasım Süleymani ve arkadaşlarının intikamı için misillemesi ise birkaç gün sonra geldi.
İran, ABD’nin Irak’taki Ayn el-Esed hava üssünü onlarca füzeyle vurduğunu duyurdu.
Devrim Muhafızları Ordusu, tarafından yapılan yazılı açıklamada, İranlı general Kasım Süleymani’nin intikam operasyonu kapsamında, ABD’nin Irak’taki Ayn el-Esed Hava Üssü’nün karadan karaya balistik füzelerle vurulduğu belirtildi.
Açıklamada, ABD’nin saldırıya yanıt vermesi halinde İran tarafından “çok daha sert ve ezici” karşılık verileceği uyarısında bulunuldu.
Pentagon, saldırıda hiçbir askerinin zarar görmediğini açıkladı.
Ukrayna’ya ait yolcu uçağı füzelerin hedefi oldu
İran’ın ABD üslerine saldırı düzenlediği gece, İran’da bir yolcu uçağı düştü.
Yapılan ilk açıklamada, uçağın arızalı olduğu, kalkıştan önce de problem yaşadığı ve kalkıştan kısa süre sonra düştüğü bilgisi paylaşıldı.
Ancak sosyal medyada ortaya çıkan bazı videolarda uçağa havada çarpan bir nesne olduğu görüldü.
Uçak kazası ile ilgili gerçek ise, günler sonra İran’dan gelen açıklamayla ortaya çıktı.
İran Genelkurmay Başkanlığı 11 Ocak’ta yaptığı açıklamada, Ukrayna Havayollarına ait yolcu uçağının “hassas askeri bir noktanın” üzerinden geçerken “insani hata” sonucu hava savunma sistemi tarafından yanlışlıkla düşürüldüğünü duyurdu.
Ukrayna’nın başkenti Kiev’e gitmek üzere Tahran Uluslararası İmam Humeyni Havalimanı’ndan havalanan Boeing 737 tipi yolcu uçağında bulunan 176 kişiden kurtulan olmadı.
İranlı liderler, uçak kazası için özür diledi, sorumluların cezalandırılacağını duyurdu.
Avustralya alevlere teslim oldu
Avustralya’da rekor düzeydeki sıcak hava ve kuraklık yüzünden çıkan yangınlar, aylarca kontrol altına alınamadı.
Milyonlarca hektarlık alan küle döndü, binlerce insan evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Yangınların bedelini en çok ödeyenler ise hayvanlar oldu. Çevre yetkilileri, 500 milyondan fazla hayvanın öldüğünün tahmin ettiklerini açıkladı.
33 kişinin hayatını kaybettiği yangınlar, atmosfere de zarar verdi. Atmosferdeki karbondioksit düzeyi, bilim insanlarınca belirlenen güvenli sınırı aştı.
Avustralya’daki yangınların küresel iklim üzerindeki olumsuz etkisi, durumu daha da kötüleştirdi.
Ülkede yangın ile mücadele hala devam ediyor.
Dünyanın tepkisini çeken karar: Deve katliamı
Avustralya’da çıkan yangınların ardından hükümet tepki çeken bir karara imza attı.
Güney Avustralya’da 10 binden fazla devenin, çok fazla su içmelerini engellemek için helikopterden vurularak öldürüleceği açıklandı.
Daha sonra katliama vahşi atlar da dahil edildi.
Develerin öldürülmesine sosyal medya kullanıcılarından çok sert tepki geldi.
Koalalar ve kangurular için gösterilen hassasiyet karşısında 10 binden fazla devenin öldürülmesi kararı eleştirildi.
5 bin devenin öldürüldüğü duyuruldu.
İngiltere kraliyet ailesinde deprem
2019 yılında tahtın beşinci varisi Prens Andrew’in fuhuş ağı oluşturma suçuyla tutuklanan iş insanı Jeffrey Epstein ile irtibatının ortaya çıkması sonrası kraliyet görevlerini bırakması, kraliyet ailesinde deprem etkisi yarattı.
Ancak 2020’nin ilk ayında Kraliçe’ye ikinci büyük darbe, toronu Sussex Dükü Prens Harry ve eşi Düşes Meghan Markle’dan geldi.
Çift, sosyal medya hesaplarından yaptıkları açıklamada, kraliyet ailesinin üst düzey üyeliğinden çekildiklerini, mali açıdan bağımsız olmayı ve çalışmayı planladıklarını, bunu yaparken de Kraliçe’ye tam desteklerini vermeye devam edeceklerini belirtti.
Aylarca süren istişarelerin ardından bu kararı aldıklarını belirten çift, vakitlerini İngiltere ve Kuzey Amerika arasında dengelemeyi planladıklarını açıkladı.
Taal Yanardağı yeniden faaliyete geçti
Filipinler’in başkenti Manila yakınlarındaki Taal Yanardağı’nda iki gün art arda şiddetli patlama meydana geldi.
Yanardağı bölgesinde yaşayan 6 bin 346 kişi tahliye edildi.
Manila Uluslararası Havalimanı’ndaki iç ve dış hat uçuşları patlama nedeniyle geçici süreliğine ertelendi. Havalimanından 300’e yakın uçuş iptal edildi.
Dünyaya korku salan yeni tip Koronavirüs kabusu
Çin’in Vuhan kentinde Aralık 2019’da ortaya çıkan ve başlarda kaynağı bilinmediğinden “gizemli hastalık” olarak anılan yeni tip koronavirüs, 2020’nin ilk ayında farklı ülkelere de sıçrayarak dünya gündeminin ilk sıralarında yer aldı.
Çin’de 200’ün üzerinde kişiyi öldüren ve binlerce kişiye bulaşan virüs, 17 farklı ülkede görüldü.
Virüsün Wuhan şehrindeki bir canlı hayvan pazarında ortaya çıktığı iddia edildi.
Tayland’da 14, Tayvan’da 8, Singapur ve Malezya’da 7, Japonya’da 6, Avustralya ve ABD’de 5, Güney Kore, Fransa ve Almanya’da 5, Kanada’da 3, Vietnam ve İtalya’da 2, Birleşik Arap Emirlikleri, Nepal, Komboçya ve Sri Lanka’da 1 kişinin enfekte olduğu açıklandı.
Koronavirüs salgınındaki vaka sayısı 2002-2003 SARS salgınındaki vakaları geçti.
Ülkeler hızla Çin’deki vatandaşlarını tahliye ederken, Çin de Vuhan’da Koronavirüs hastalarına müdahale edilecek geçici bir hastane inşa etti.
Dünya Sağlık Örgütü, Çin’de ortaya çıkan yeni tip koronavirüs salgınıyla ilgili, “uluslararası kamu sağlığı acil durumu” ilan etti.
Aşı çalışmaları sürüyor.
Elazığ’da şiddetli deprem
2020’nin ilk 30 gününde Türkiye, deprem gerçeğiyle bir kez daha yüzleşti. Elazığ’da meydana gelen 6,8’lik depremde 41 vatandaşımız hayatını kaybetti.
Depremin ardından bin 348 artçı sarsıntı meydana geldiği açıklandı.
Elazığ ve Malatya’da incelenen 4 bin 843 binadan 205’inin yıkıldığı, bin 434’ünün ağır hasar aldığı, 150’sinin orta ve bin 447’sinin az hasarlı olduğu belirlendi. Acil olarak yıkılacak 36 binanın tespit edildiği çalışmalarda, bin 591 binanın ise hasarsız olduğu anlaşıldı.
Basketbolun efsane ismine veda
2020’nin ilk 30 gününün sonuna doğru spor dünyası şok bir ölüm haberiyle sarsıldı.
Basketbolun efsane ismi Kobe Bryant, helikopter kazasında hayatını kaybetti.
41 yaşındaki efsane, içinde bulunduğu helikopterin dağa çarpması sonucu yaşamını yitirdi.
Kazada Bryant’ın 13 yaşındaki kızı Gianna da hayatını kaybetti.
Küba’da 7,7 büyüklüğünde deprem
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) ve Uluslararası Tsunami Bilgi Merkezinden yapılan açıklamada, Küba ve Jamaika arasındaki bölgede 7,7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldiği belirtildi.
Deprem sonrası Küba, Jamaika ve Cayman Adaları için tsunami uyarısı yapıldı.