Yeni tip corona virüs (Covid-19) salgınından dünyada en fazla etkilenen ülkelerden biri olan İspanya, 14 Mart’tan bu yana uyguladığı olağanüstü hali (OHAL) 9 Mayıs’a kadar uzattı.
Sol koalisyon hükümetinin aldığı OHAL’i uzatma kararı, mecliste yapılan oylamada kabul edildi.
Başbakan Pedro Sanchez, mecliste yaptığı konuşmada, OHAL’in 9 Mayıs’tan sonra da 15 gün daha uzatılacağının sinyalini vererek, kademeli olarak normale geçiş sürecinde çok temkinli olacaklarını vurguladı.
“Salgının gidişatına göre ileri ve geri adımlar atacağız” diyen Sanchez, “yanlış adımları önlemek ve kademeli normale geçişin güvenli bir şekilde olması için maksimum dikkat ve temkinle hareket edeceklerini” söyledi.
İspanya Başbakanı, virüsle mücadelede yakalanacak başarıya orantılı olarak normalleşme süreciyle ilgili adımları 15 Mayıs sonrasında atmayı planladıklarını, gevşemenin “yavaş ve kademeli” olacağını ifade etti.
İspanya’da Covid-19 kaynaklı ölü ve vaka sayılarının gerçeği yansıtmadığı eleştirilerine de cevap veren Sanchez, “Dünyanın hiçbir yerinde gerçek rakamları bilmiyoruz. Sunulan tüm veriler, Dünya Sağlık Örgütünün standartları içinde geçici değer taşımaktadır. Dünyada Kovid-19 teşhisi konulan 2,5 milyon kişi var çünkü bunlara test yaptılar. Eğer bir ülke test yapmıyorsa ‘bende vaka yok’ diyebilir. Eğer bir ülke her vatandaşına test yapabilme kapasitesine sahipse hiçbir yerde olmadığı kadar vaka çıkar. İspanya, en fazla test yapılan ülkelerden biri” değerlendirmesini yaptı.
Öte yandan, corona virüsün yarattığı sağlık krizinin ülkenin sadece sosyal ve ekonomik değil, siyasi yapısını da değiştireceğini dile getiren Sanchez, meclisteki siyasi partilere “iktidarda kim olursa olsun özerk yönetimleri yeniden yapılandırmak için anlaşma sağlamalıyız” çağrısında bulundu.
Avrupa Birliği’nde (AB) şu ana kadar anlaşmaya varılamayan, corona virüsün yarattığı ekonomik zararın telafisi konusuna da değinen Sanchez, İspanya’nın 1,5 trilyon avroluk salgın fonu oluşturulması önerisinin “suskun AB üyeleri tarafından da kabul edilebilir olduğunu” savundu.
AB liderlerinin, yarın yapacakları zirvede olumlu bir adım atmasını beklediklerini kaydeden Sanchez, “Dünya corona virüsten dolayı aniden değişti. İspanya’nın teklifi de bugün daha anlamlı bir hal aldı ve vazgeçilmez olduğunu gösterdi. Avrupa Birliği’nin ticari çıkarlardan dolayı oluşan bir grup olmadığını ve ismine layık olduğunu göstermesi için bu gereklidir” şeklinde konuştu.
Sanchez, “Kriz, AB iç pazarında sorunlar yaratıyor. Bu yüzden Avrupa vergi uyumunu öneriyoruz.” diye de ekledi.
Bu arada muhalefet partileri, corona virüs salgınıyla ilgili krizi “kötü yönettiği” gerekçesiyle hükümete yönelik eleştirilerini sürdürdü.
Ana muhalefetteki sağ görüşlü Halk Partisi’nin lideri Pablo Casado, hükümetin daha kararlı ve etkili adımlar atması için OHAL’in uzatılmasına bu kez de destek verdiklerini ama “İspanyolların sabrının taşmak üzere olduğunu” söyledi.
OHAL’in “bu hükümetin iktidarında” uzatılmasına iki hafta önce olduğu gibi bugün de hayır oyu kullanarak karşı çıkan aşırı sağ görüşlü Vox partisinin lideri Santiago Abascal, hükümeti “salgına karşı dünyanın en kötü yönetimini göstermekle ve ülkeyi dev bir cezaevine dönüştürmekle” suçladı.
Muhalefetten gelen “özür dilenmesi ve hayatını kaybedenler için ülke genelinde yas ilan edilmesi” taleplerini cevapsız bırakan Başbakan Sanchez, “Kovid-19 salgınının başından bu yana her hükümet gibi bizim de hatalarımız oldu ama bu virüse en kısa sürede karşılık verdik.” dedi.
İspanya’da uzatılan OHAL’in kapsamı 27 Nisan’dan itibaren çok az da olsa gevşetilirken 14 yaş altı çocukların yanlarında bir aile üyesi olması şartıyla kısa süreliğine ve ev yakınında sokağa çıkıp, yürüyüş yapmasına izin veriliyor.
İlk açıklamasında çocukların sadece aile üyeleri ile market alışverişine gidebileceğini duyuran hükümet, “çocukların mevcut durumda insan kalabalığının en fazla olduğu marketlere girmesinin sakıncalı olacağı” yönünde gelen eleştiriler sonrasında bunu “evin 1 kilometre çevresinde dolaşabilir, koşabilir” şeklinde düzeltti.
Çocukların, parka gitme, sokakta oynama ya da arkadaşlarıyla bir araya gelmesine müsaade edilmiyor.
OHAL kapsamında İspanya’da yaşayanlar eczane, banka, hastane ve market ihtiyaçları dışında sadece iş yerinden alınan belgeyle işe gitmek için sokağa çıkabiliyor.
Hükümet ayrıca, belirli aralıklarla yapılacak ücretsiz maske dağıtımının yanı sıra eczanelerde satılan maskelere de fiyat sınırlaması getirdi. Salgının ilk günlerinde en düşük 2 avro 80 sente satılan ameliyat maskeleri için en üst fiyat 96 sent olarak belirlendi. İspanya’da üretilen sağlık malzemelerinde KDV oranı da sıfıra çekildi.
Salgın dolayısıyla dün Pamplona’daki San Fermin (6-14 Temmuz) festivalinden sonra bugün de Valensiya’nın Bunol kasabasında 26 Ağustos’ta yapılacak Domates Savaşı (La Tomatina) festivalinin iptal edildiği duyuruldu.
Sağlık Bakanlığının son verilerine göre, ülkede corona virüs salgınında hayatını kaybedenlerin sayısı 21 bin 717’ye, toplam vaka sayısı da 208 bin 389’a çıktı.
