Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’daki Yemame Sarayı’nda düzenlenen törende imzalar, Yemen Başbakan Yardımcısı Salim el-Hanbeşi ve Güney Geçiş Konseyi temsilcisi Nasır el-Habci tarafından atıldı.
İmza töreninde Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve Abu Dabi Veliaht Prensi Şeyh Muhammed bin Zayid Al Nahyan’ın yanı sıra Yemenli, Arap ve yabancı siyasiler de hazır bulundu.
Anlaşmada ana maddelerin yanı sıra siyasi, ekonomik, askeri ve güvenlik düzenlemeleriyle ilgili ek maddeler yer alıyor.
Anlaşmada yer alan maddeler
Tarafların taahhütte bulundukları ana maddelerde, Yemen’deki tüm devlet kurumlarının aktifleştirilmesi, Savunma Bakanlığına bağlı askeri kuvvetler ile İçişleri Bakanlığına bağlı güvenlik güçlerinin yeniden düzenlenmesi, tüm Yemenlilerin vatandaşlık haklarına saygı duyulması, bölgesel ve mezhepsel ayrımcılığın bitirilmesi, taraflar arasında medyada yer alan bütün karalama kampanyalarının durdurulması öngörülüyor.
Bunların yanı sıra ana maddelerde ülkedeki güvenliği ve istikrarı sağlamak için koalisyon güçleri çatısı altında çabaların birleştirilmesi, koalisyon güçlerinin denetiminde anlaşmanın uygulanmasını ve hedeflerine ulaşmasını izleyecek bir komisyon oluşturulması, Güney Geçiş Konseyinin hükümetin nihai siyasi çözüm müzakereleri heyetine katılması da bulunuyor.
Siyasi ve ekonomik düzenlemeler
Anlaşma, imzalar atıldıktan sonra en geç 30 gün içinde teknokrat hükümet kurulması, 24 bakanlıktan 12’sinin güneylilere verilmesi, Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi’nin 15 gün içinde Aden’e bir Emniyet Müdürü, 30 gün içinde de Ebyen ile Dali kentlerine birer vali atamasını içeriyor.
Hükümetin anlaşmadan sonra bir hafta içinde kendi kontrolündeki illerde devlet dairelerini aktifleştirmesi ve maaşların ödenmesi için Aden’de çalışmalara başlaması da anlaşmanın maddeleri arasında yer alıyor.
Yemen Cumhurbaşkanı Hadi’nin, anlaşmanın imzalanmasından itibaren 60 gün içinde güney illerine valiler ve emniyet müdürleri atamasını da içeren anlaşmanın diğer maddeleri ise, petrol, vergi ve gümrük gelirleri de dahil olmak üzere tüm devlet gelirlerinin Aden’deki Merkez Bankasında toplanması, yolsuzlukla mücadele heyetinin yeniden kurulması ve yüksek ekonomi konseyinin yeniden yapılandırılması olarak kayda geçti.
Askeri düzenlemeler
Askeri alanda ise anlaşma, ağustos ayından itibaren Aden, Ebyen ve Şebve’ye gelen askeri birliklerin 15 gün içinde kendi karargahlarına dönmesini, Aden’deki ağır silahların yanı sıra tank, zırhlı ve diğer savaş araçlarının toplanarak Aden’de uluslararası koalisyonun gözetimine verilmesini kapsıyor.
Bununla birlikte, 30 gün içinde cumhurbaşkanlığı binalarını koruyanlar hariç tüm askerlerin uluslararası koalisyonun belirleyeceği Aden dışındaki karargahlara gitmesi, tüm askeri birliklerin 60 gün içinde Savunma Bakanlığı bünyesinde birleştirilmesi ve güneydeki bütün illerdeki askeri birliklerin Aden’deki gibi tekrar düzenlenmesi öngörülüyor.
Aden’deki hükümet güçleri ve Güney Geçiş Konseyi oluşumlarının yeniden düzenlenmesi, bu birimlerin emniyet müdürüne bağlanması ve İçişleri Bakanlığına bağlı güçler arasında sınıflandırılması, terörle mücadele unsurlarının hükümet güçleri ile Güney Geçiş Konseyi unsurları arasından seçilerek eğitilmesi ve İçişleri Bakanlığına bağlanması da ek maddeler arasında yer alıyor.
Güneydeki olaylar
BAE tarafından desteklenen Güney Geçiş Konseyine bağlı Hizam Emni birlikleri, 10 Ağustos’ta geçici başkent Aden’de, daha sonra da Ebyen ve Şebve’de kontrolü ele almıştı.
Bölgedeki çatışmalar sonucunda hükümet güçleri, söz konusu kentleri yeniden ele geçirmiş ancak BAE’nin hava saldırılarının ardından Aden ile Ebyen’in merkez ilçesi Zencibar tekrar Güney Geçiş Konseyine bağlı güçlerin denetimine girmişti.
Güney Geçiş Konseyinin geçici başkent Aden’i ve çevre vilayetleri ele geçirmesinin ardından Suudi Arabistan, konseye ve hükümete diyalog çağrıları yapmıştı.
Trump’tan Riyad Anlaşması değerlendirmesi
ABD Başkanı Donald Trump, resmi Twitter hesabında, Fransız haber ajansı AFP’nin Yemen hükümeti ile Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) desteklediği ayrılıkçı Güney Geçiş Konseyi arasındaki krizi sona erdirmesi beklenen Riyad Anlaşması imzalanmasına ilişkin haberini alıntıladı.
Trump, “Çok iyi bir başlangıç. Lütfen herkes nihai bir anlaşmaya varmak için çalışsın.” mesajını paylaştı.
Kaynak: AA
