Koronavirüs her gün yeni ülkelere yayılır ve vaka sayısı yüselirken, hastalığın hala bilinen bir tedavisi veya aşısı yok. Ama buna rağmen yararsız, kısmen zararsız hatta kimisi açıkça tehlikeli bazı tavsiyeler internet üzerinden büyük bir hızla yayılıyor.
En yaygın hurafelerden bazıları şunlar:
1. Sarımsak
Özellikle Facebook üzerinden sarımsak yemenin virüse yakalanmayı engelleyeceğine dair bir çok paylaşım görülüyor.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre (WHO) sarımsak “genel olarak mikroplara karşı etkili olabilen bazı özellikler taşıyan sağlıklı bir gıda” fakat sarımsak yemenin insanları Koronavirüs’ten koruduğuna dair hiç bir kanıt yok.
2. ‘Mucizevî mineraller’
Binlerce takipçisi olan bir YouTube’cu Jordan Sather, kısaltması MMS olan mucizevî bir mineral hapının Koronavirüs’ü silip süpüreceğini iddia ediyor.
Hapın içeriğinde Klorin Dioksid yani bir beyazlatıcı kimyasal madde var.
Sather ve bir grup insan bu bileşimin reklamını yapmaya Koronavirüs daha ortaya çıkmadan başlamışlardı. Sather Ocak ayında “Klorin Dioksid (MMA) sadece kanser hücrelerini öldürmekle kalmıyor Koronavirüs’ü de silip atabiliyor” diye bir Tweet attı.
Amerikan sağlık yetkilileri uyarıda “Bu ürünü zararlı olmadığı ya da herhangi bir hastalığın tedavisine fayda sağladığı konusunda hiç bir araştırma görülmedi” diyor.
Yetkililer ayrıca bu ilacı alanlarda baygınlık, kusma, ishal ve vücudun aşırı susuz kalması gibi etkiler görüldüğünü de uyarıya eklemiş.
3. Evde elleri dezenfekte etmek için üretilen maddeler
Bir çok eczane ve markette artık elleri dezenfekte etmekte kullanılan jeller tükenirken, hastalığa yakalanmayı engellemenin bilinen en etkili yolu hala elleri sık sık yıkamak.
Dezenfektan jellerin tükendiği haberleriyle birlikte “evde kendi jelinizi yapın” başlıklı tarifler de sosyal medyada hızla yayılmaya başladı.
Fakat çok etkili olduğu iddia edilen bu tariflerin çoğu uzmanlara göre, yüzey temizlemeye uygun ama insan cildi için iyi değil.
Yüzeyleri temizlemek ve virüsten arındırmak için ise normal olarak ev temizliği için satılan dezenfektanlar yeterli.
4. İçilebilir gümüş
Koloidal ya da bir sıvı içinde çok ince çözültülmüş gümüş zerrecikleri ABD’de evangelist televizyon şovmeni Jim Bakker’in programında tavsiye edildi.
Programa konuk olan biri sıvının Koronavirüs’ün belli çeşitlerini 12 saat içinde öldürdüğünü iddia etti fakat Covid-19 üzerinde denenmediğini de itiraf etti.
Bunun Koronavirüse karşı etkili bir çare olabileceği iddiası Facebook’da da yaygın bir şekilde paylaşıldı ve özellikle geleneksel tıbba eleştirel bakan gruplar arasında çok itibar gördü.
Fakat Amerikan sağlık yetkilileri, bu sıvının herhangi bir sağlık sorununa iyi geldiği konusunda hiç bir kanıt olmadığını söylüyor.Daha da önemlisi gümüş, insan vücudunda demir veya çinkodan farklı olarak herhangi bir işlevi olmayan bir metal ve böbreklerde hasar, ciltte mavileşme ve nöbet geçirme gibi ciddi etkileri olabiliyor.
5. Her 15 dakikada bir su içmek
Facebook’da bir çok hesap tarafından paylaşılan bir iletide bir “Japon doktor”a atıfla, 15 dakikada bir su içmenin ağızdan giren her türlü virüsü yıkayıp atacağı iddiası ortaya atılıyor.
Bu iletinin Arapça versiyonu 250 binden fazla kişi tarafından paylaşılmış.
Londra Hijyen ve Tropik Hastalıklar Fakültesi’nden Profesör Sally Bloomfield bunun faydalı bir yöntem olduğuna dair kesinlikle hiç bir kanıt bulunmadığına işaret ediyor.
Hava yoluyla yayılan virüsler vücuda nefes aldığınızda soluğunuzla giriyor. Bunlardan bazıları da ağız yoluyla girebilir ama sürekli su içmenin bunlardan kurtulmaya yaramasına imkan yok.
6. Sıcak ve dondurma yememek
Virüsü öldüreceği iddia edilen benzer bir çok yöntem öneriliyor. Bunlar arasında sıcak su içmekten, sıcak suyla yıkanmaya, saç kurutma makinası kullanmaya kadar bir çok farklı tavsiye var.
Bir çok ülkede birden çok paylaşılan ve sahte bir şekilde UNICEF’e atfedilen bir sosyal medya iletisinde sık sık sıcak su içmenin, güneşe çıkmanın virüsü öldüreceği ve dondurma yemekten kaçınmak gerektiği kaydediliyor.
UNICEF’ten Charlotte Gornitzka “Son zamanlarda UNICEF’in yayınladığı iddia edilerek paylaşılan bir internet mesajında dondurma ve soğuk yiyeceklerden kaçınmanın hastalığı önlemede etkili olabileceği iddia ediliyor. Tabi ki tamamen yanlış bir bilgi” diyor.
Grip virüsünün yaz aylarında dış mekanlarda uzun süre yaşayamadığını biliyoruz fakat bunun Koronavirüs için geçerli olup olmadığı henüz belli değil.
Vücudunuzu ısıtmaya çalışmanın ya da güneşte durmanın virüse karşı etkili bir yöntem olması uzmanlarca mümkün görülmüyor.
